رضا غیابی در برنامه دو نیمه ماه شبکه دو صدا و سیما، به موضوعات کلی درباره کارآفرینی و تابآوری کسبوکارها در شرایط بحرانی همچون کرونا پرداخت. در این مطلب خلاصهای از پرسشوپاسخ این مصاحبه به رشته تحریر درآمده است. نسخه تصویری مصاحبه نیز در ادامه قرار گرفته است که میتوانید آن را مشاهده کنید.
اولین مولفهای که باید برای راهاندازی یک کسبوکار آنلاین در نظر بگیریم چیست؟
اولین مولفهای که برای راهاندازی یک کسبوکار آنلاین مطرح میشود، شناسایی منابع است. پس از شناخت منابع میفهمیم که باید در چه مسیری ایدهپردازی کنیم، چطور ایده را به تولید برسانیم و چگونه آن را توسعه بخشیم. غیابی در برنامه دو نیمه ماه، از سه نوع منبع مشترک بین تمام انسانها سخن میگوید:
شخصیت و علاقه ما
مسیر موفقیت یک کسبوکار، طولانی است؛ بنابراین طی کردن آن بدون علاقه، طاقتفرسا خواهد بود.
دانستههای ما
دانستهها شامل مدارج تحصیلی، تخصص، مهارت و استعداد ما میشوند. تخصص پایین، احتمال موفقیت را تقلیل میدهد.
ارتباطات ما
منظور همان شبکه یاران حرفهای، نتورک یا سرمایه اجتماعی است. به بیان واضحتر دوستانی که میتوانند منابعی را برای شروع کار در اختیار ما قرار دهند.
پس از شناخت منابع، قدم بعدی در مسیر راهاندازی کسبوکار آنلاین چیست؟
پس از این که منابع خود را شناسایی کردیم و به ایده محصول یا خدماتمان دست یافتیم، زمان تمرکز بر خلق ارزش فرا میرسد. کارآفرین به منزله حلال مشکلات مردم است؛ در نتیجه از محصول یا خدمت نیز انتظار میرود که خلق ارزندگی کند. میزان راحتی، ارزانی و سریع بودن راه حلی که یک کسبوکار ارائه میدهد، باعث میشود مردم مبلغ بیشتری برای خرید محصول یا خدمت آن بپردازند.
چطور کسبوکارمان را در شرایط بحرانی زنده نگه داریم؟
مهمترین معضل کسبوکارها در شرایط بحرانی، تحمل ابهام است. برای این که مدیر عاملان و موسسان بتوانند تا حدودی از ابهام و گنگی شرایط بکاهند، باید با یکدیگر به صورت گروهی گفتوگو کنند. این گفتوگو معمولا در اتاقی موسوم به «اتاق جنگ» صورت میگیرد و هدف آن طراحی سه سناریو است.
سناریوهای برای سه بازه زمانی مختلف کوتاهمدت (۶ تا ۱۰ هفته)، میانمدت (۱۰ تا ۱۵ هفته) و بلند مدت (بیش از ۱۵ هفته) طرحریزی میشوند. محتوای این سناریوها نیز برنامههای مشخص بازاریابی، مالی و منابع انسانی است. طبیعتا با خلق این سناریوهای آیندهنگر، حداقل تا یک مدت زمان معین، برای مقابله با شرایط بحرانی مهیا خواهیم بود.
چگونه توانایی تحمل ابهام را در خود افزایش دهیم؟
تحمل ابهام یکی از کلیدیترین مهارتهای هر کارآفرینی در هر نقطه دنیا است. یکی از راهکارهای افزایش این مهارت، این است دیدگاه خود را نسبت به فرصتها تغییر دهیم. غیابی در برنامه دو نیمه ماه، درباره مفهوم «بقای فرصتها» صحبت کرد؛ یعنی فرصتها از بین نمیروند و فقط از موقعیتی به موقعیت دیگر منتقل میشوند.
زمانی که کسبوکارها در شرایط بحرانی قرار میگیرند، نباید با اطمینان آن موقعیت را به سود یا ضرر خودشان تلقی کنند. به علاوه نمیتوانند شرایط بحرانی را به منزله نابودی فرصتها در نظر بگیرند. راهکار درست این است که کسبوکارها بر اساس مفهوم بقای فرصتها، از خودشان بپرسند فرصتهایشان کجا رفته است و موقعیت کنونی فرصتهایشان را پیدا کنند.