رضا غیابی در مراسم افتتاحیه نشریه طراحان ایده، درباره «ایده پردازی در کسب و کار» سخنرانی کرد. این سخنرانی با یک سوال شروع شد؛ چرا به ایده پردازی نیاز داریم؟ در پاسخ به این سوال رضا غیابی از دنیای دیجیتال، فضای استارتاپ‌ها و در نهایت از شرایط اقتصادی ایران گفت. در این مطلب می‌توانید خلاصه‌ای از سخنرانی رضا غیابی درباره ایده پردزای در کسب و کار را بخوانید.
سه حوزه ناشناخته کسبوکار
رضا غیابی معتقد است او و رقبانش به عنوان استراژیست‌‌های کسبوکار، در سه حوزه اصلی فعالیت می‌کنند.
１. دنیای دیجیتال
２. دنیای تک استارتاپ‌ها
３. ایران
غیابی می‌گوید این سه حوزه یک وجه اشتراک با یکدیگر دارند؛ این که «ناشناخته» هستند و آینده‌‌شان «مبهم» است. او در ادامه این سخنرانی درباره هر کدام از این سه حوزه و علت ناشناخته بودنشان توضیح داد.
فضای دیجیتال
حداقل ۳۰ الی ۴۰ سال پیش بود که دنیای دیجیتال به مفهوم امروز شکل گرفت. از آن روز تا به حال، این دنیا هر روز ناشناخته‌تر شده است. به نظر رضا غیابی ناشناختگی دنیای دیجیتال چند علت دارد:
- وسایل زندگی ما هر روز بیشتر به یکدیگر مرتبط میشوند؛ به طوری که تقریبا همه آن‌ها با هم کار می‌کنند.
- واحدهای پردازشی ( سی‌پی‌یو ها) هر روز قدرت‌مند تر از دیروز میشوند. حجم داده‌هایی که امروزه پردازش میشوند، هرگز با گذشته قابل مقایسه نیست.
- قبل‌ها انتشار، به ویژه انتشار اطلاعات کار ساده‌ای نبود؛ اما امروز ما می‌توانیم چیزهایی را منتشر کنیم که در گذشته انتشارشان بسیار دور از ذهن بود.
- هنجارهای تجاری (Business norm) تغییر کرده‌اند! ۲۰ سال پیش شاید کسی نمی‌توانست تاکسی‌های اینترنتی را تصور کند؛ اما امروزه میلیون‌ها نفر از آن استفاده می‌کنند.
دنیای استارتاپ‌ها
دومین فضای ناشناختهای که رضا غیابی معرفی می‌کند، استارتاپ‌ها هستند. او می‌گوید استارتاپ‌ها در فضای مجازی و تبلیغات، یک تصویر مصنوعی از خودشان نشان می‌دهند. در این تصویر مصنوعی آن‌ها به طور اغراق‌‌آمیزی خوشحال هستند؛ در حالی که فضای واقعی استارتاپ‌ها متفاوت است.
غیابی می‌گوید یک استارتاپ در واقعیت پر از تجربه، امتحان کردن و ناشناختگی است. بر اساس میزان این ناشناختگی، آینده استارتاپ مشخص می‌شود. رضا غیابی درباره این موصوع یک مثال می‌زند:
«استارتاپی را تصور کنید که سرمایه شما را ۱۰ برابر می‌کند. کار در چنین استارتاپی ریسک دارد؛ اما ناشناخته نیست. ریسک آن مانند پرتاب یک تاس است که در هر صورت می‌دانیم ۶ حالت برای ما وجود دارد. حالا استارتاپی را تصور کنید که یا سرمایه شما را ۱۰۰۰ برابر می‌کند، یا به صفر می‌رساند. فضای این استارتاپ دیگر ریسکی نیست؛ بلکه کاملا ناشناخته است! هنگام کار در چنین فضایی شما قدرت هیچ پیش‌بینی ندارید و فقط باید امتحان کنید.»
شرایط ایران برای ایده پردازی در کسب و کار
سومین حوزه ناشناختهای که رضا غیابی معرفی کرد، کشورمان یعنی ایران بود! او می‌گوید در حال حاضر شرایط کشور، شرایط مردم و سبک‌‌های زندگی روز به روز عجیب‌تر میشوند.
غیابی می‌گوید ما به عنوام مردم ایران، مدام درگیر پاسخ به یک سوال هستیم؛ این که چه اتفاقی خواهد افتاد؟ انگار هر کدام یک تاریخ خیالی در ذهن داریم و منتظریم در آن تاریخ همه‌چیز ناگهان تغییر کند! چنین طرز تفکری اشتباه است.
ما باید شرایط فعلی را مانند یک بازی تصور کنیم و بدانیم قاعده بازی این است که ادامه پیدا کند. شرایط اقتصادی فعلی ایران را مانند یک تمرین نگاه کنیم که یا در آن می‌میریم و یا خلاق‌تر می‌شویم!
چرا باید ایده پردازی در کسب و کار را جدی بگیریم؟
کسبوکار در دنیای ناشناخته امروز کار آسانی نیست؛ زیرا صاحبان کسب‌وکارها نیاز دارند برای رسیدن به اهدافشان پیش‌بینی کنند. شاید اکثرمان تصور کنیم در چنین شرایط ناشناختهای، یپش‌بینی کردن غیر ممکن است؛ اما رضا غیابی یک راه جدید برای پیش‌بینی آینده معرفی می‌کند:
«بهترین راه پیش‌بینی آینده این است که آن را بسازیم!»
غیابی در توضیح این جمله می‌گوید که آینده، حاصل طرز فکر اطرافیان ما است. وقتی یک دانشمند برای پدیده‌ای علتی مشخص می‌کند، این علت روی رفتار ما تاثیر می‌گذارد. رفتار ما نیز باعث می‌شود نظریه او به اثبات برسد. برای این که بیشتر متوجه این موضوع شوید، به این مثال دقت کنید.
اگر دانشمندان بگویند که ما انسان‌ها به طور کلی موجودات تنبلی هستیم، محیط‌هایی طراحی میشوند که این تنبلی ما را تقویت می‌کنند. هر ایده‌ای چه مثبت و چه منفی، از همین قانون تبعیت می‌کند. هیتلر هم یک ایده و طرز فکر داشت که زندگی افراد بسیاری را در دنیا تحت تاثیر قرار داد!
با توجه به این قانون، ایده پردازی در کسب و کار اهمیت بسیار زیادی دارد. ما در ایده‌ها نفس می‌کشیم و تحت تاثیر آن‌ها به زندگی خودمان جهت می‌دهیم. با یک ایده درست می‌توانیم آینده ایدئال خودمان را بسازیم؛ همچنین می‌توانیم برای سایر اعضای جامعه هم آینده خوبی رقم بزنیم.
تحقیقات نشان داده است که هر فرد می‌تواند حداکثر روی ۱۵۰ انسان تاثیر بگذارد؛ بنابراین یک ایده پردازی خوب، ممکن است ۱۵۰ انسان ارزشمند و موفق به جامعه اضافه کند. همان‌طور که رضا غیابی می‌گوید:
«ما هم دیگر را اختراع می‌کنیم!»
جمع‌بندی اهمیت ایده پردازی در کسب و کار:
دنیای کسبوکار، دنیای ناشناخته‌ها است؛ زیرا فضای دیجیتال، فضای استارتاپ‌ها و شرایط ایران همگی ناشناخته و پیچیده هستند.
تنها راه برای غلبه بر این دنیای ناشناخته و پیش‌بینی آینده، ایده‌پردزای است. هر ایده‌ای چه خوب و چه بد، روی رفتار ما و محیط زندگی‌مان تاثیر می‌گذارد؛ بنابراین با ایده پردازی در کسب و کار می‌توانیم آینده را بسازیم.
با این طرز فکر دیگر به شرایط مبهم و ناشناخته جامعه وابسته نیستیم؛ بلکه خودمان محیط و انسان‌های ایدئالمان را اختراع می‌کنیم. با توجه به این موارد، لازم است که ایده پردازی در کسب و کار و زندگی را جدی بگیریم.
