مقاله رضا غیابی درباره مهارت تحمل ابهام: https://ghiabi.com/fa/9171
مصاحبه با رضا غیابی در پادکست دیالوگ: https://b2n.ir/b88641
چه کسی از اتفاقات آینده خبر دارد؟ قطعا همه ما پیشبینیهایی داریم؛ اما ماهیت آینده مبهم است. متاسفانه مردم کشورهای خاورمیانه به ویژه مردم ایران، بیشتر با موضوع «ابهام آینده» دستوپنجه نرم میکنند. همین ابهام، باعث ایجاد ترس میشود؛ ترس از اتفاقات آینده، ترس از آینده شغلی و ترس از آینده نامعلوم!
زندگی با ترس و نگرانی از آینده، بسیار طاقتفرسا است؛ اما نمیتوان تمام اتفاقات آینده را حدس زد. در چنین شرایطی یک سوال کلیدی پیش میآید، چگونه ترس از آينده نداشته باشیم؟ در پاسخ به این سوال باید گفت، لازم است «مهارت تحمل ابهام» را یاد بگیریم.
ما باید بفهمیم که در شرایط بحرانی و مبهم، چگونه تحمل کنیم و چه اقداماتی انجام دهیم؟ «رضا غیابی» مهمان برنامه «حامد جعفری» شد تا درباره همین موضوع صحبت کنند. در این برنامه رضا غیابی پنج راهکار برای مقابله با ترس از آینده نامعلوم را بیان کرد. در این مطلب میتوانید خلاصه این راهکارها را بخوانید؛ همچنین میتوانید برای درک کاملتر، نسخه تصویری مصاحبه را ببینید.
1. داراییهای خود را بشناسید!
در شرایط مبهم، قبل از هر چیز باید داراییهای اصلیتان را شناسایی کنید. منظور از داراییهای اصلی، چیزهایی است که آسان از دست نمیدهید؛ مثل اسم و شخصیتتان که همیشه جزوی از شما هستند. شاید الان با خودتان فکر کنید که چنین دارایی ندارید؛ اما سخت در اشتباه هستید. رضا غیابی سه دسته دارایی اصلی را معرفی میکند که همه انسانها دارند.
1. چه کسی هستید؟ منظور سلیقه، جهانبینی، دیدگاه و ترجیحات شما در زندگی است.
2. چه چیزی میدانید؟ منظور تحصیلات و دورههایی است که گذراندهاید؛ همچنین اطلاعاتی که در ذهنتان حک شدهاند.
3. چه کسانی را میشناسید؟ شامل افرادی است که با آنها ارتباط معنادار و سودمند دارید.
این سه دارایی در هر شرایطی با شما هستند؛ بنابراین با تکیه بر آنها، ترس از آینده نامعلوم کاهش مییابد. تنها اگر درک دقیقی از این سه دارایی داشته باشید، میتوانید در شرایط بحرانی از آنها استفاده کنید. بدون شناخت نمیتوانید روی این داراییها حساب باز کنید و آنها را از دست میدهید.
2. معادله رسیدن به هدف را برعکس کنید.
اکثر افراد، ابتدا برای آینده هدفگذاری میکنند؛ مثلا میگویند قصد دارند در چه دانشگاهی درس بخوانند، با چه فردی ازدواج کنند یا به چه رکورد فروشی برسند. سپس برای رسیدن به هر کدام از این اهداف از پیش تعیین شده، سراغ داراییهایشان میروند. از پول، زمان و انرژی خود استفاده میکنند تا بتوانند به هدف موردنظرشان برسند. این معادله «روش مدیریتی» نام دارد. اکثر مردم از همین روش برای رسیدن به اهدافشان استفاده میکنند؛ اما در شرایط مبهم این معادله نتیجهبخش نیست!
زمانی که ما ترس از آینده نامعلوم را داریم، نمیتوانیم برای آینده هدفگذرای کنیم؛ بنابراین باید مسیر را برعکس برویم! در شرایط مبهم، ابتدا مطابق با راهکار اول داراییهایتان را شناسایی کنید. سپس فکر کنید که بر اساس داراییهایتان، به چه هدفی میتوانید برسید؟ در این روش هدفگذاری قدم دوم است؛ اما در روش مدیریتی هدفگذاری نقطه شروع محسوب میشود.
3. ترس از آینده نامعلوم را زیر سوال ببرید!
اکثر ما عادت داریم قبل از شروع هر کار، از خودمان یک سوال بپرسیم؛ این که با انجام این کار چه چیزی به دست خواهیم آورد؟ در شرایطی که ترس از آینده نامعلوم داریم، پرسیدن این سوال فقط ترس ما را بیشتر خواهد کرد. به جای پرسیدن این سوال اضطرابآور، یک سوال آرامشبخش از خودتان بپرسید؛ این که با انجام این کار چه چیزهایی از دست خواهید داد؟
اکثر مواقع با پرسیدن این سوال متوجه میشوید که چیزهای زیادی را از دست نمیدهید؛ حتی اگر از دست دهید هم خسارتتان قابل جبران است. در این شرایط میتوانید ترس از آینده را کنار بگذارید و وارد یک مسیر جدید شوید. در شرایطی که آینده مبهم است اکثر افراد قدم برنمیدارند؛ بنابراین اگر شما حرکت کنید شانس زیادی برای موفقیت و استفاده از فرصتها دارید.
4. فرصت بسازید!
اتفاقات مبهم و ناشناخته لزوما بد نیستند؛ بلکه میتوانند تبدیل به فرصت شوند. متاسفانه ما عادت کردهایم که دیدگاه بدی نسبت به پدیدههای ناشناخته داشته باشیم؛ آینده نیز یک پدیده ناشناخته است. مدام نگرانیم که یک اتفاق ناشناخته در آینده نقشههایمان را به هم بریزد؛ در حالی که نقشه برای به هم خوردن است!
هر لحظه و هرجا باید آمادگی تغییر برنامهریزیهایتان را داشته باشید. شاید بپرسید که چطور؟ در واقع باید دیدگاهتان را به پدیدههای ناشناخته عوض کنید. وقتی یک اتفاق ناشناخته رخ میدهد، نگران نشوید؛ بلکه سعی کنید هیجانزده شوید و آن را مثل یک چالش ببینید. چالشی که باید در آن فرصتآفرینی کنید. همانطور که رضا غیابی میگوید:
« ابهام مثل یک مه است که ذاتا خطرناک نیست؛
این که ما رانندگی در مه را بلد نیستیم خطرناک است!
ما مسئولیم که این رانندگی را یاد بگیریم.»
5. رقبا را تبدیل به رفقا کنید!
رقابت در کسبوکار یک موضوع طبیعی و مهم است؛ اما همیشه لازم نیست. زمانی که درگیر ترس از آینده نامعلوم هستید، در شرایط یکسانی با رقیبهایتان قرار دارید. هیچ کدام از شما در آن شرایط نمیتوانید با یکدیگر رقابت کنید و با مشکلات یکسانی میجنگید. با توجه به این موارد بهتر است از دشمن مشترکتان یعنی«ابهام» استفاده کنید و با یکدیگر همکاری کنید. در شرایط بحرانی همکاری رقبا، باعث میشود راههای جدیدی کشف کنند و چه بسا همگی از آن شرایط خارج شوند. از طرفی آرامششان نیز بیشتر میشود و میدانند که برای مبارزه با ترس از آینده نامعلوم تنها نیستند.
جمعبندی ترس از آینده نامعلوم:
- ترس از آینده نامعلوم، یک ترس مشترک در تمام دنیا است؛ اما شدت آن در خاورمیانه و به ویژه در ایران بیشتر است.
- برای مبارزه با ترس از آینده نامعلوم، ابتدا باید داراییهای اصلیتان را بشناسید. داراییهای اصلی شما شامل جهانبینی، اطلاعات و روابطتان میشود.
- در شرایط عادی ما ابتدا هدفگذاری میکنیم و بعد به سراغ داراییهایمان میرویم. در شرایط مبهم باید برعکس این روش عمل کنیم؛ یعنی بفهمیم بر اساس داراییهایمان به چه هدفی میتوانیم برسیم؟
- زمانی که درگیر ترس آینده هستید، سوالاتی که از خودتان میپرسید را عوض کنید. به جای این که بپرسید با انجام این کار چه چیزی به دست خواهم آورد؛ بپرسید با انجام این کار چه چیزی از دست خواهم داد؟
- دیدگاهتان را به موقعیتهای ناشناخته عوض کنید. از ناشناخته بودن آینده نترسید؛ بلکه آن را مثل یک چالشی ببینید که باید در آن فرصتآفرینی کنید.
- در شرایط بحرانی و مبهم، رقابت را کنار بگذارید. در این شرایط با رقیبهایتان رفیق شوید و با همکاری یکدیگر راهی برای خروج از شرایط بحرانی پیدا کنید.