در گفتوگوی اختصاصی تجارت نیوز با رضا غیابی، ابتدا درباره مسیر حرفهای و عناوین شغلی غیابی صحبت شد. سپس مسیر مصاحبه به سمت و سوی «چگونگی تغییرات مثبت در اکوسیستم نوآوری» رفت. در آخر نیز مفهوم «کار و آزادی عمل موثر» از دیدگاه غیابی، بیان شد. در ادامه میتوانید چکیدهای از این مصاحبه مکتوب را بخوانید. برای مطالعه نسخه کامل مصاحبه نیز میتوانید به وبسایت تجارت نیوز مراجعه کنید.
مسیر یادگیری و تجارب نخستین
در ابتدای مصاحبه، از رضا غیابی درباره تحصیلات عالیه و تجارب کاری اولیهاش پرسیده شد. وی سوابق کاری نخستین خود را اینگونه توضیح داد: «از ابتدا با شرکتهای زیادی همکاری داشتم و به تحول و توسعه آنها کمک میکردم. همچنین حدود سال ۱۳۸۹ که تازه مفاهیم استارتاپی در معرض ورود به کشور بود، به دلیل ظرفیت بالایی که در این زمینه در کشورمان میدیدم، شروع به فعالیت در حوزه استارتاپی نیز کردم. به نظر میرسید از معدود روزنههای چشمانداز کار و تحول اقتصاد ایران همین مفاهیم استارتاپی و اقتصاد دیجیتال باشد.»
در ادامه غیابی توضیحات بیشتری درباره مسیر شغلیاش ارائه داد و بیان کرد که چرا از شرکتداری در حوزه مشاوره مدیریت منصرف شد و به سمت همکاری پروژهای با سازمانها آمد:
«از همان سالهای نخست نیاز به تعریف یک مدل چندوجهی برای کار خود را دریافتم. بعد از واگذار کردن پایان بخشیدن به شراکت قبلی، به عنوان Advisor یا مشاور خبره با سازمانها همکاری کردم و به خاطر علاقهای که به نوآوری داشتم نقشی بینابینی داشتم و بین سازمانهای بزرگ و استارتاپها با هر ابعادی کار کردم.»
غیابی علت خروج خود از شرکت مشاوره مدیریت را هم اینگونه توضیح داد : «فرهنگ چنین شرکتی در گذشته وجود نداشت. نمیشد به عنوان یک شرکت در ایران فعالیت کرد. زیرا بهرغم رشد و فرصتهای مناسب در زمانهای بخصوص، عامل اصلی مشکلآفرین حجم بالای مهاجرت مشاوران از ایران به خارج کشور یا کار کردن آنان در سازمانها در جایگاه مدیران ارشد بود. بهاصطلاح با خونریزی شرکت مواجه بودیم. از طرفی به طور کلی زندگی حرفهای من به دو بخش عمده قابل تقسیم است. اول به عنوان مشاور مدیریت یا توسعه کسبوکار و دوم به عنوان اجتماعساز و انجمنساز. بخش دوم را میتوان غیرانتفاعی نامید.»
تغییرات مثبت در اکوسیستم نوآوری
یکی از رویدادهای مثبت و موثری که رضا غیابی در تحول آن نقش داشت، رویداد اینوتکس است. تحول بزرگ این نمایشگاه، هفت سال پیش رخ داد و غیابی آن را اینگونه توصیف میکند: «از من دعوت شد در تحول رویداد اینوتکس در سال ۱۳۹۸ در قالب عضو اتاق فکر نمایشگاه نقش داشته باشم. در نهایت با هوشمندی و تعامل مفید پارک علم و فناری پردیس با بخش خصوصی این نمایشگاه به یکی از مهمترین گردهماییهای اکوسیستم استارتاپی تبدیل شد.»
این رویداد در ابتدا صدها نفر را درگیر میکرد؛ اما در سیزدهمین دوره خود، میزبان صدها هزار نفر بود. رضا غیابی درباره چگونگی این رشد چشمگیر گفت:
«اجزای اکوسیستم استارتاپی ایران در ابتدا تمایل کمی برای ارتباطگیری با یکدیگر نشان میدادند. هیچ صدای واحدی برای صحبت با نهادهای نظارتی و قانونگذار وجود نداشت. هر شرکت استارتاپی برای خود کار میکرد و رویدادهایی که برگزار میشد رویکرد اختصاصی داشت و برای یک گروه خاص گفتمانسازی میکرد. دانش استارتاپی هم فقط به چارچوب سازمانها محدود بود و محلی برای شبکهسازی و گفتمان لااقل در ابعاد ملی وجود نداشت.»
سخن پایانی در ستایش کار و آزادی عمل موثر
غیابی صحبتهای خود در مصاحبه تجارت نیوز را با نکتهای ظریف درباره مفهوم آزادی عمل موثر به پایان رساند: «انسان زمانی تشویق به انجام کاری میشود که در حوزه انجام کار خود آزادی عمل موثر داشته باشد. زمانی که ما آزاد باشیم تا عملی موثر انجام دهیم، به آن کار علاقمند میشویم.»
در نهایت نیز او درباره ضرورت کار بیان کرد که : « «کار بهترین وسیله برای تعامل با جهان هستی و در نتیجه یادگیری و بهبودی است. فرد فعال لازم است به کار مشغول شود تا به وسیله کار کردن در عمل به موقعیتهای یادگیری و رشد دست یابد.»
