اولین همایش ملی کسب‌وکارهای خانوادگی، به همت انجمن ترویج کسب‌وکارهای خانوادگی و با حمایت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و تهران، در سالن میرمحمدصادقی اتاق ایران برگزار شد. این رویداد با هدف بررسی نقش کسب‌وکارهای خانوادگی در اقتصاد کشور و شناسایی راهکارهایی برای تقویت و توسعه این نوع کسب‌وکارها در ایران برگزار شد.
در این همایش، توافق‌هایی برای راه‌اندازی شورای مرکزی کسب‌وکارهای خانوادگی در اتاق ایران و ایجاد مراکز استانی این کسب‌وکارها مطرح شد. اتاق بازرگانی تهران به عنوان پیش‌قدم در این زمینه، اعلام کرد که نخستین مرکز کسب‌وکارهای خانوادگی را تاسیس خواهد کرد.
سخنان مدیران و کارشناسان
سعید جابرانصاری، رئیس هیات مدیره انجمن ترویج کسب‌وکارهای خانوادگی، با اشاره به اهمیت کسب‌وکارهای خانوادگی در اقتصاد جهانی گفت:
«کسب‌وکارهای خانوادگی ستون فقرات بخش خصوصی در سراسر جهان هستند و تا ۷۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. اما در ایران، این رقم حتی به ۲۰ درصد هم نمی‌رسد.»
او همچنین تأکید کرد که نبود اطلاعات و داده‌های کافی درباره این بخش، یکی از چالش‌های اصلی است و تصریح کرد که راه‌اندازی شورای مرکزی و مراکز استانی کسب‌وکارهای خانوادگی می‌تواند گامی راهبردی برای تقویت این اکوسیستم باشد.
نقش فناوری در توسعه کسب‌وکارهای خانوادگی
در بخش دیگری از همایش، رضا غیابی، استراتژیست و مشاور مدیریت، به بررسی نقش فناوری در تقویت کسب‌وکارهای خانوادگی پرداخت. او گفت:
«با ارتباط موثر بین اکوسیستم کسب‌وکارهای خانوادگی و اکوسیستم فناوری می‌توان علاوه بر جذب استعدادهای برتر و کمک به ماندگاری کسب‌وکارها، نسل جوان خانواده‌های کارآفرین را نیز وارد عرصه اقتصادی کرد.»
وی همچنین با تأکید بر اهمیت اکوسیستم‌های میان‌رشته‌ای در اقتصاد مدرن افزود:
«اکوسیستم‌های میان‌رشته‌ای پایه‌های مدنیت اقتصادی هستند و استارت‌آپ‌ها در ایران می‌توانند نقش مهمی در توسعه اقتصاد دیجیتال ایفا کنند.»
اهمیت نقش خانواده و مدیریت
فیروزه صابر، از بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان، به سه مولفه اصلی خانواده، مالکیت و مدیریت در کسب‌وکارهای خانوادگی اشاره کرد و گفت:
«خانواده نقشی کلیدی در سیاست‌گذاری و پایداری کسب‌وکارهای خانوادگی دارد و این نوع کسب‌وکارها می‌توانند نقشی بنیادین در توسعه اقتصادی کشور داشته باشند.»
چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌رو
دیگر سخنرانان این همایش، از جمله محمد نهاوندیان و محسن جلال‌پور، بر ضرورت اصلاح رویکردها نسبت به کسب‌وکارهای خانوادگی تاکید کردند. نهاوندیان با انتقاد از سیاست‌های گذشته گفت:
«به جای ایجاد رقابت در اقتصاد، تصمیماتی سیاسی برای مقابله با کسب‌وکارهای خانوادگی اتخاذ شد که به جای پیشرفت، موجب کاهش توان این کسب‌وکارها شد.»
جلال‌پور نیز با اشاره به مهاجرت بسیاری از صاحبان کسب‌وکارهای خانوادگی تصریح کرد:
«فضای رقابت محدود شد و بسیاری از این کسب‌وکارها به دست دولت سپرده شدند که نه تنها سودی نداشتند، بلکه زیان‌ده نیز شدند.»
جمع‌بندی
این همایش با تأکید بر اهمیت نقش کسب‌وکارهای خانوادگی در اقتصاد ایران و ضرورت تقویت این بخش به پایان رسید. سخنان کارشناسان حاضر، از جمله تاکید رضا غیابی بر اهمیت پیوند میان فناوری و کسب‌وکارهای خانوادگی، به خوبی نمایانگر راهکارهایی بود که می‌تواند به پایداری و توسعه این نوع کسب‌وکارها کمک کند.
این رویداد به عنوان گامی اولیه در ایجاد ساختارهای حمایتی و سیاست‌گذاری جامع برای کسب‌وکارهای خانوادگی، اهمیت توجه به این بخش را بیش از پیش نمایان کرد.
